ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ
Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΣΤΟ ΣΑΜΠΕΖΥ ΓΕΝΕΥΗΣ
Καθηγητοῦ Χρυσοστόμου Κωνσταντινίδου, Μητροπολίτου Ἐφέσου
Καί ἤδη ὁ λόγος γιά τόν Παναγιώτατο Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο. Μέ μιά λέξη, θά χαρακτήριζα τήν τοποθέτησή του ὡς ἄκρως αὐξητική γιά τή ζωή καί τή δράση τοῦ Κέντρου. Ἡ ὤθηση πού δόθηκε στίς δραστηριότητές του μέ τήν ἵδρυση τοῦ Ἰνστιτούτου Μεταπτυχιακῶν Σπουδῶν Ὀρθοδόξου Θεολογίας εἶχε ἀναμβφισβήτητα σπουδαιότατη σημασία.
Ἡ σκέψη τῆς ἱδρύσεως ἑνός τέτοιου θεσμοῦ ὑπό τήν στέγη τοῦ Κέντρου ἦταν κάτι πού προβλεπόταν, ὅπως ἐλέγχθη, ἀπό τό Σιγίλλιο τοῦ 1975. Ἦταν μιά πρωτοβουλία ὄχι ἁπλῶς προβλεπτή, ἀλλ’ αὐτό τοῦτο προβλεπτέα γιά τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Καί τή σχετική ἀπόφαση πραγματοποιήσεως τῆς βουλήσεως αὐτῆς τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τήν πῆρε ὁ Παναγιώτατος Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, συνδέοντας ἔτσι τό ὄνομά καί τήν πατριαρχία του μέ μία παγχριστιανικῆς ἐμβέλειας πράξη του.
Ἐν πρώτοις, πάντοτε μέ ἔγκριση ἐκκλησιαστική, διασφαλίσθηκαν, μέ τίς δέουσες ἐνέργειες καί συνομιλίες τοῦ Προϊσταμένου τοῦ Κέντρου, ἡ κατ’ ἀρχήν ἀποδοχή καί υἱοθέτηση καί, στή συνέχεια ἡ νομική ἀναγνώριση καί θεσμική ὑποστήριξη τῆς «ἀκαδημαϊκότητος» καί τῆς πανεπιστημιακῆς ἀξίας τοῦ ὑπό ἵδρυσιν Ὀρθοδόξου Μεταπτυχιακοῦ αὐτοῦ Ἰνστιτούτου ἐκ μέρους τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας καί Θρησκευμάτων τῆς Ἑλλάδος.
Στή συνέχεια, κατόπιν συνεννοήσεως τοῦ Προϊσταμένου τοῦ Κέντρου μέ τίς Θεολογικές Σχολές τῶν Πανεπιστημίων τῆς Γενεύης (Προτεσταντική) καί τοῦ Φριβούργου (Ρωμαιοκαθολική), ἐπιτεύχθηκε ἡ καθ’ ὅλα τά σημεῖα, θεωρητικά καί πρακτικά, συνεργασία αὐτῶν μέ τό ὑπό ἵδρυσιν ἡμέτερο Ἰνστιτούτο, ὑπογράφηκε δέ καί τριμερής Σύμβαση.
Μετά δέ ἀπό ὅλα αὐτά, κατόπιν σχετικῆς λεπτομεροῦς εἰσηγήσεως καί ἀναφορᾶς τοῦ Προϊσταμένου τοῦ Κέντρου στήν Α. Θ. Παναγιότητα καί στήν περί Αὐτήν Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδο, καί μέ τή συντονισμένη ἐνέργεια τοῦ Μητροπολίτου Ἡλιουπόλεως καί Θείρων κ. Ἀθανασίου, τοῦ καθ’ ὕλην Προέδρου τῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῶν ἐν τῷ ἐξωτερικῷ Ἱδρυμάτων, ἡ Μητέρα Ἐκκλησία ἔκρινε τή λυσιτέλεια τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί ὁδηγήθηκε στήν ὁμόφωνη ἀπόφαση τῆς ἱδρύσεως τοῦ Ἰνστιτούτου αὐτοῦ.
Πρός τοῦτο καταρτίσθηκε ὁ σχετικός Ἱδρυτικός Πατριαρχικός Τόμος (7 Ἰουλίου 1996), στόν ὁποῖο καταγράφονται μέ κάθε λεπτομέρεια τά κατά τό Ἰνστιτοῦτο τοῦτο. […]
Ὁ καθορισμός καί ἡ διατύπωση τῶν ἐπί μέρους τῆς λειτουργίας τοῦ Ἰνστιτούτου ἀνατέθηκαν ἀπό τη Μητέρα Ἐκκλησία στόν Προϊστάμενο τοῦ Κέντρου, Μητροπολίτην Ἑλβετίας Δαμασκηνό, στόν γράφοντα τό παρόν Καθηγητή Χρυσόστομο Κωνσταντινίδη, Μητροπολίτη Ἐφέσου, καί στόν καθηγητή κ. Βλάσιο Φειδᾶ. Αὐτοί ὑπέβαλλαν στήν Ἐκκλησία δύο κείμενα συστάσεως καί λειτουργίας τοῦ Ἰνστιτούτου. Τό ἕνα ἀπό αὐτά περιλάμβανε τίς θεσμικές ἀρχές καί λεπτομέρειες λειτουργίας τοῦ Ἰνστιτούτου, μέ ἀναφορά στά συμφωνηθέντα μέ τά Πανεπιστήμια Φριβούργου καί Γενεύης, ἀπό τή συνεργασία τῶν ὁποίων ἐξασφαλίζονται ἡ ἰσοτιμία καί ἡ πανεπιστημιακή ἀναγνώριση τοῦ Ὀρθοδόξου Ἰνστιτούτου, ὡς καί τῶν διπλωμάτων πού χορηγοῦνται στούς ἀποφοίτους του, μέ ἐγκυρότητα γιά τήν Ἑλβετία καί γιά τίς ἄλλες δυτικές χῶρες σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο. Ἐκκλησιαστικῶς, ἡ ἐγκυρότητα καί ἀναγνωρισιμότητα τῶν μεταπτυχιακῶν σπουδῶν στό Πατριαρχικό μας Ἰνστιτοῦτο βεβαιώνεται καί κυρώνεται μέ τό Πατριαρχικό Γράμμα – Πιττάκιο, πού ὑπογράφει ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης γιά τόν κάθε ἀποφοιτῶντα φοιτητή. Τό ἕτερο κείμενο περιγράφει καί θεσμοθετεῖ, μέ πατριαρχική κύρωση, τά τῆς ἐσωτερικῆς λειτουργίας τοῦ Ἰνστιτούτου, τό αὐτόνομον αὐτοῦ, τήν ἐντός τῆς θεσμικῆς ὑποστάσεως τοῦ Κέντρου δραστηριοποίησή του, τίς εἰδικές σχέσεις τῶν δύο παραλλήλων θεσμῶν (Κέντρου καί Ἰνστιτούτου), τίς εὐθύνες, διαχειριστικές καί ἄλλες τῶν Διοικητικῶν Σωμάτων τοῦ Ἰνστιτούτου (Συμβούλια, Ἀκαδημαϊκό καί Ἐπιστημονικό), τίς ἑκατέρωθεν σχέσεις καί εὐθύνες τῶν δραστηριοποιουμένων σέ αὐτό προσώπων κατά τομεῖς προσφορᾶς καί ὑπηρεσίας τους καί ὅ, τι ἄλλο σχετικό μέ τήν ἐσωτερική ζωή του.
Ὑπό τίς παραπάνω προϋποθέσεις καί καλύψεις, τό Ἰνστιτούτο διανύει ἤδη τό δέκατο ἔνατο ἀκαδημαϊκό ἔτος τῆς δράσεως καί ἀποδόσεώς του, μέ νῦν Κοσμήτορα τόν καθηγητή κ. Βλάσιο Φειδᾶ. […]
Αὐτά τά ὀλίγα γιά τή θεσμική δομή τοῦ Ἰνστιτούτου, πού ὅλα φέρουν τήν προσωπική σφραγίδα καί τήν ὑπογραφή τοῦ Παναγιωτάτου.
Πέραν αὐτῶν, ἡ πάντοτε εὐεργετική καί αὐξητική ἐκ μέρους τοῦ Πατριάρχου συμβολή στό Κέντρο καί στό Ἰνστιτοῦτο εἶναι διάχυτη σέ ὅσα εἶπε καί ἔπραξε, σέ ὅσα λέγει καί πράττει ἀπό τόν Πατριαρχικό Θρόνο γιά τούς ἀλληλοσυμπληρούμενους αὐτούς δύο θεσμούς.
[…]
Ὅσοι μετέχουν στίς ποικίλες καί πολύ σημαντικές ἐκδηλώσεις, πού λαμβάνουν χώρα στό Σαμπεζύ, ἔχουν ἄμεση γεύση καί βεβαίωση τοῦ πατριαρχικοῦ ἐνδιαφέροντος καί τῆς σημασίας πού ἀποδίδεται στά δύο αὐτά Ἱδρύματα τῆς Ἐκκλησίας.
[…]
Ὅταν ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου καί προστέθηκε στίς δραστηριότητες τοῦ Κέντρου καί ἡ λειτουργία τοῦ Ἰνστιτούτου, στό μήνυμά του πρός τόν Μητροπολίτη Δαμασκηνό, μέ τήν εὐκαιρία τοῦ τελεσθέντος ἐναρκτηρίου Ἁγιασμοῦ, ἔγραφε: «… Τοιούτου ἀγαθοῦ μηνύματος, ἀληθοῦς εὐαγγελίου, κομιστής καί κῆρυξ προώρισται κατά πρόθεσιν ὅπως καταστῇ τό ἐγκαινιαζόμενον Ἰνστιτοῦτον Ὀρθοδόξου Θεολογίας, καί πρός εὐλόγησιν αὐτοῦ παρά Κυρίου ὁλόθυμον ἀναπέμπομεν δέησιν» (23 Ὀκτωβρίου 1997).
[…]
Ἐν κατακλεῖδι: Μία εἰδικῆς σημασίας πατριαρχική ἐκδήλωση πού προέκυψε ἀπό τή διάθεση χάριτος καί εὐλογίας τοῦ Παναγιωτάτου, ὅταν κατά τόν Δεκέμβριο τοῦ 2002, ἐπιστρέφων ἀπό τό Λιχτενστάιν, ὅπου τοῦ ἀπονεμήθηκε τό «Μέγα Βραβεῖον διά τήν φύσιν καί τήν προστασίαν τοῦ περιβάλλοντος τοῦ ἔτους 2002» ἀπό τό ἵδρυμα BINDING, τό συνοδευτικό τοῦ βραβείου ποσόν τῶν 50.000 ἑλβετικῶν φράγκων ὁ Πατριάρχης τό πρόσφερε «διά τάς ἀνάγκας τῆς Βιβλιοθήκης τοῦ Πατριαρχικοῦ Κέντρου καί τοῦ Ἰνστιτούτου».
[…]
Καί ἤδη τό ἐπιμύθιο ὅλων τῶν ἀνωτέρω:
Τά ἔργα στήν Ἐκκλησία θεμελιώνονται, ἑδραιώνονται καί ἀναπτύσσονται ἀπό τά πρόσωπα καί μαζί μέ τά πρόσωπα. «Θεοῦ τό γεώργιον» εἶναι τά ἔργα αὐτά. Ἀσφαλῶς. Καί οἱ ἄνθρωποι «Θεοῦ εἰσί συνεργοί». Ἐκτός πάσης ἀμφιβολίας καί αὐτό. Αὐτούς ὡς πρωτεργάτες καλεῖ ἑκάστοτε ὁ Θεός ἐν τῇ Προνοίᾳ Του. Καί δι’ αὐτῶν δομεῖ τήν Ἐκκλησία Του καί ἀφθαρτοποιεῖ τούς θεσμοῦς της.
Μνήμη δικαίων οἱ ἐν Κυρίῳ ἀναπαυόμενοι δύο ἀοίδιμοι Πατριάρχες, Ἀθηναγόρας καί Δημήτριος.
Πηγή χάριτος καί ἀληθείας ὁ τά νῦν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας ἐποπτεύων καί τελεσιουργῶν Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος.
Εἴη τό Ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον ἐπί πᾶσι τούτοις.